Keşke hayatımızda kolay bir yol olsaydı ve sınavlar hiç olmasaydı dediğinizi duyar gibiyim ama hayatın tamamının bir sınav olduğunu da hiçbir zaman unutmamak gerekir. İlkokulda başla-
yan bu yarış lisede, üniversiteye girişte, askere gidişte, meslek seçiminde, iş seçiminde kısacası hayatımızın her döneminde şekil değiştirerek karşımıza çıkar.
Peki, neden sınavlardan bu kadar korkarız? Aslında sınavlar yüzünden korku değil kaygı duyarız. Korku, insanları fiziksel olarak tehdit eden tehlikelerden kaynaklanır. Örneğin köpekten korkmak gibi. Köpeği bize fiziksel zarar verecek bir risk olarak gördüğümüz için köpekten korkarız. Oysa sınavlar bizi asla fiziksel olarak tehdit etmez. O halde biz sınavlardan korkmayız, kaygı duyarız.
Kaygının nedeni negatif heyecan yani sonucunun olumsuz olacağını düşündüğümüz heyecandır. Bir vazoyu kırdığımızda, ödevlerimizi yetiştiremediğimizde de bu heyecanı yaşarız. Sınav kaygısının farklı olma nedeni ise ölçülebilir olmasından kaynaklanır ve onu diğer kaygılardan ayırır. Sınav kaygısının nedenlerini şöyle sıralayabiliriz:
SINAV KAYGISININ NEDENLERİ
Genetik eğilim:
Aile içindeki bireylere bir bakın. Eğer sizin gibi kaygıları fazla olan birçok yakınınız varsa genetik olabilir
Aile içi eğitim:
Sürekli baskıcı veya tamamen bağımsız bırakılmış bir aile içi eğitim beraberinde kaygıları getirir. Çocuk, aşırı disiplinli bir ailede yetişiyorsa sınav sonucunun kötü olmasından gelecek korkusu yüzünden değil, ailenin tepkisinin ne olacağını bilmediğinden endişe duyar.
İç çatışmalar:
Çocuğun beklentilerinin ailenin beklentilerine uymaması sınav kaygısına neden olur. Örneğin üniversite sınavında konservatuvar okumak isteyen öğrenci, ailesinin “kesinlikle işletme kazanacaksın” gibi baskılarından dolayı yoğun sınav kaygısına maruz kalabilir.
Öğrenilmiş tepki olarak kaygı:
Sınav kaygınız otomatik olarak verilen bir tepki de olabilir. Bu bir insanın herhangi bir yiyeceğe verdiği tepkiye benzer . Örneğin herhangi bir nedenden dolayı bir gıdadan tiksinen bir insan ne zaman o gıdayı görse midesi bulanmaya başlar. Eğer siz de sınavdan önce bedensel rahatsızlıklar hissediyorsanız (mide bulantısı, başağrısı vb.) sınav kaygınız öğrenilmiş kaygı olabilir.
İçsel Konuşmalar:
“Bende bu sınavdan iyi not alacak kafa nerde!” gibi kendi kendinizi yeren ve başarısızlığı kaçınılmaz son olarak gören içsel konuşmalar yapıyorsanız sınav kaygınız da kaçınılmazdır.
KAYGI BULAŞICIDIR, AMAN DİKKAT!
Eğer çevrenizde sürekli başarısızlıktan şikayet eden ve bu tür kaygılar duyan insanlar varsa siz de sınav kaygısına kapılabilirsiniz.
SINAV KAYGISINI YENMENİN 7 YOLU NEDİR?
1- Bilinçaltınızı kontrol edin ve ne istediğinizi, neden kaygılandığınızı sorgulayın.
2- Neden kaygılandığınız ile ilgili cevabı bulduğunuzda bunu önlemekiçin ne yapacaklarınızı sıralayın.
3- Felaket tellalığı yapmayın ve başarılı sonuçlara endekslenin.
4- Sizi olumsuz etkileyen kişilerle konuşmaktan kaçının.
5- Odanızın duvarlarına başarı ve başaracaklarınız ile ilgili sloganlar asın.
6- Pencerenizi açarak temiz hava ile derin nefes alıp verme egzersizleri yapın.
7- Kendinizle iyi geçinin ve kendinize güvenin. Başarılı olduğunuz sınavları nasıl başardığınızı düşünün.
Tüm beklentilerinizin gerçekleşmesi dileklerimizle!
PEDAGOG AYŞEN OY
Bir cevap yazın